Cyble လို့ခေါ်တဲ့ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဆော့ဖ်ဝဲလ်ကုမ္ပဏီရဲ့ Report တခုမှာ သင့်ရဲ့ Mobile Phone ထဲမှာ တကယ့် App အစစ်တွေရဲ့ နာမည် (သို့မဟုတ်) ပုံစံတူ အတုယူထားတဲ့ App တွေ သွင်းထားတယ်ဆိုရင် ဖျက်ပစ်ဖို့ အကြံပြုထားပါတယ်။
ဒီအတုအယောင် Digital Wallet, Crypto Wallet App တွေဟာ ထည့်သွင်းပြီး ဖွင့်လိုက်တာနဲ့ Phishing Website (သို့မဟုတ်) In-App Browser တစ်ခုကို ဖွင့်ပေးတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက်မှာ App တွေက သင့်ရဲ့ Digital Wallet, Crypto Wallet ကို ရှင်းထုတ်ဖို့ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ စကားလုံးအတွဲ (mnemonic phrase) ကို တောင်းဆိုပါတယ်။
အဆိုပါ အတုအယောင် App တွေဟာ အသုံးပြုသူတွေကို စကားလုံးအတွဲ (mnemonic phrase) ထည့်သွင်းမိအောင် လှည့်စားဖို့အတွက် လုံခြုံမှုမရှိတဲ့ (သို့မဟုတ်) ပြန်လည်အသုံးပြုထားတဲ့ developer အကောင့်တွေကို အသုံးပြုထားပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ Wallet အစစ်ကို တုပထားရတဲ့ Fake Wallet (၉) ခု ရှိတယ်လို့ သတိပေးထားပေမယ့် လက်ရှိတွေ့ရှိထားတဲ့ အက်ပ် ၂၀ ကျော် ရှိတာကြောင့် အဲဒီစာရင်းက တိုးလာနိုင်ပါတယ်။
ချက်ချင်းဖျက်ပစ်သင့်တဲ့ App တွေကတော့ -
Pancake Swap
Suiet Wallet
Hyperliquid
Raydium
BullX Crypto
OpenOcean Exchange
Meteora Exchange
SushiSwap
Harvest Finance Blog
တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်တဲ့။
Digital Wallet, Crypto Wallet Appတွေမှာ လုံခြုံရေးစနစ် (safety net) မရှိတဲ့အတွက် ဘယ်လိုဆုံးရှုံးမှုမျိုးမဆို ပြန်လည်ရယူလို့မရပါဘူး။ ဒါကြောင့် Wallet ပိုင်ရှင်တွေက တကယ်ထုတ်ပေးတာ ဟုတ်၊ မဟုတ် သေချာပြီး တရားဝင် Website ကနေ Wallet App ကို ချိတ်ဆက်ထားတာ မဟုတ်ရင် ဘယ် App ကိုမှ Download and Install မလုပ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အပေါ် က App တွေထဲက တစ်ခုခု သင့် ဖုန်းထဲမှာရှိနေတယ်ဆိုရင် ချက်ချင်းဖျက်ပစ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။
Safety Net ဆိုတာကတော့ အလွယ်ပြောရရင် Protection mechanism ထည့်သွင်းတည်ဆောက်ထားတာကို ဆိုလိုတာပါ။
Apple Pay, Paypal တို့လို Digital Wallet မျိုးကျတော့ ကြားခံ Custodian လို့ ခေါ် တဲ့ Apple, Bank တွေ ရှိတဲ့ အတွက် သူတို့ရဲ့ ထိန်းချုပ်မှု တစိတ်တပိုင်း (သို့မဟုတ်) အပြည့်အဝ ရှိတဲ့ အတွက် ငွေမှားလွှဲမိတာ တို့ ၊ မိမိ မသိလိုက်ပဲ ငွေလွှဲ ထားတာတို့ ဆိုရင် ပြန်လည်ရယူနိုင်တာမျိုးပေါ့။
Crypto Wallet တွေ မှာလဲ Centralize Exchange တွေ က ထုတ်ပေးထားတာမျိုးဆိုရင် Safety Net တချို့ တလေ ပါတဲ့ အတွက် လုံခြုံမှု အတိုင်းအတာ တခုထိ ရရှိနိုင်ပေမယ့် Decentralize Crypto Wallet App မျိုးဆိုရင်တော့ mnemonic phrase အခိုးခံရတာတို့ ၊ ပျောက်သွားတာ မေ့သွားရင်တော့ အဆုံးလို့သတ်မှတ်ရမှာပါပဲ။
Report မှာ နိဂုံးချုပ်ထားတာကတော့ 'ဒီလှုပ်ရှားမှုဟာ အလျင်အမြန်တိုးပွားနေတဲ့ Digital Wallet, Crypto Wallet App အသုံးပြုသူတွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီး စနစ်တကျစီစဉ်ထားတဲ့ phishing operation ကို မီးမောင်းထိုးပြနေပါတယ်။
Google Play Store ကနေ Fake Android App (၂၀) ကျော်ကို ဖြန့်ဝေခြင်းအားဖြင့် Attackerတွေဟာ PancakeSwap, SushiSwap, Raydium စတဲ့ Legit Wallet App တွေကို အတုယူပြီး အသုံးပြုသူတွေရဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ပိုင်ဆိုင်မှုတွေကို ဝင်ရောက်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ စကားလုံးအတွဲ (mnemonic phrases) တွေကို ခိုးယူနေကြပါတယ်။
ဒီလှုပ်ရှားမှုကို အထူးသဖြင့် အန္တရာယ်များစေတာကတော့ ယခင်က အန္တရာယ်မရှိခဲ့ဖူးတဲ့ (သို့မဟုတ်) လုံခြုံမှုမရှိတော့တဲ့ developer အကောင့်တွေအောက်မှာ ထားရှိတဲ့ Legit ဖြစ်ပုံပေါ်တယ်လို့ ထင်ရတဲ့ App တွေကို အသုံးပြုထားခြင်းအပြင်၊
Traditional Protection တွေ ရဲ့ Detection ကို ရှောင်ရှားနိုင်ဖို့ နဲ့ Attack Surface ကို ပိုကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရောက်စေဖို့ Webiste Domain (၅၀) ကျော်နဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ Phishing Infrastructure တွေပါ ပေါင်းစပ်ထားပါသေးတယ်တဲ့။
နောက်ဆုံး အနေနဲ့ Cyble က လူတွေကို စိစစ်ပြီးသား developer တွေဆီကနေပဲ App တွေကို Download and Install လုပ်ဖို့နဲ့ ဘာကိုမဆို Download and Install မလုပ်ခင် သုံးသပ်ချက်တွေကို ကြည့်ဖို့ အကြံပြုထားပါတယ်။
သူတို့က အသုံးပြုတွေအနေနဲ့ ကွန်ပျူတာ၊ လက်ပ်တော့ပ်နဲ့ ဖုန်းလိုမျိုး ပစ္စည်းတွေမှာ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ Antivirus, Internet Security Software တွေကို အသုံးပြုသင့်တယ်လို့လည်း အလေးအနက်ထား ပြောကြားထားပါတယ်။
Password တခုထက်ပို တဲ့ multi-factor authentication ကို အသုံးပြုဖို့ ကိုလဲ အကြံပြုထားပြီး လုံခြုံရေး ပိုမိုကောင်းမွန်ဖို့အတွက် တတ်နိုင်သမျှ Face, Fingerprint တို့လို biometric data တွေကို အသုံးပြုဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
သင့်ဖုန်းရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် ဒီအချက်အလက်တွေက အထောက်အကူပြုမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
ပျော်ရွှင်ပါစေဗျာ။
(Be knowledgeable, pass it on then)